Acupunctuur & kanker

Weinig ziektes hebben zoveel lading als kanker. Die lading wordt zelfs een taboe of controversieel als we het over alternatieve of complementaire geneeswijzen en kanker gaan hebben.

Een veel gehoorde uiting is in relatie tot CAM (complementary & alternative medicine): “Beweer je dan ook dat je kanker geneest?”. In zowel de reguliere geneeskunde, de media als bij de gemiddelde burger kan door beeldvorming de houding afwijzend of achterdochtig zijn.  

In mijn ogen onterecht. Want van alle CAM-therapeuten zijn er echt maar bitterweinig behandelaren die zullen zeggen: “Ik genees (u van) kanker”. Sterker, als ik naar mijzelf kijk, dat beweer ik dat van geen enkele aandoening of ziekte. Noch in de reguliere geneeskunde, noch in de complementaire zorg kan je garanderen dat je ‘iets’ geneest. Maar als we bijvoorbeeld kijken naar het KWF, dan ligt de focus zo op de zogenaamde ‘genezingsbewering’ van complementairen dat de andere kant te onderbelicht blijft. Met de andere kant bedoel ik de potentiële samenwerking tussen reguliere en complementaire artsen en therapeuten.

Dan heb ik het op deze pagina uiteraard vooral over de inzet van acupunctuur bij een regulier oncologisch traject. Denk hierbij specifiek aan de behandeling tegen misselijkheid bij chemo, ernstige vermoeidheid, droge mond bij bestralingen, pijn, opvliegers, diarree en constipatie om maar een paar voorbeelden te noemen. “Ja maar voor oncologen en reguliere medici is het noodzakelijk dat iets evidence based is. Dat is acupunctuur toch niet?”. Nu is EBM (Evidence Based Medicine) meer dan alleen externe research, maar als we daar dan toch even op focussen, dan zijn er talloze publicaties en onderzoeken die de positieve bijdrage van acupunctuur aantonen of bevestigen. Van RCT’s tot systemic reviews. In lokale of obscure literatuur? Zeker niet. Gerenommeerde journals als The Oncologist, Nature, Journal of Clinical Oncology en JAMA hebben allen positieve resultaten gepubliceerd.

In bijvoorbeeld de VS, Israël en uiteraard China zijn er ziekenhuizen die naast de reguliere geneeskunde ook acupunctuur inzetten bij kankerpatiënten. Ook mentaal kan acupunctuur natuurlijk een positieve bijdrage leveren. Kijken we naar Nederland dan kan de samenwerking wat mij betreft een stuk intensiever. Hiervoor is het belangrijk dat we achterdocht en angst achter ons laten. Ons beider doel is toch op z’n minst vermindering van lijden, in welke fase dan maar ook. Op het centrale platform in Nederland over kanker en behandeling Kanker.nl staat gelukkig wel positieve en betrouwbare informatie over de inzet van complementaire zorg (waaronder acupunctuur, massage & yoga). Dit geldt uiteraard ook voor de site van de beroepsvereniging Zhong. En het Haga ziekenhuis in Den Haag en Rijnstate in Arnhem hebben bijvoorbeeld zelfs een spreekuur Integrative Medicine.

Persoonlijk

Beide ouders heb ik helaas aan kanker verloren. Het overlijden van mijn moeder bijna 20 jaar geleden was ook de directe reden voor mij om Chinese geneeswijzen te gaan studeren. Al vanaf het begin van mijn praktijk behandel ik cliënten ter ondersteuning in een regulier traject. Zie bijvoorbeeld dit blog uit 2012. Maar ook in een terminale fase behandel ik mensen palliatief. Zo ontving ik ooit een telefoontje van de weduwe van een onlangs overleden cliënt:

“Ik wilde doorgeven dat mijn man inmiddels overleden is. Maar vooral zeggen dat hij zo blij was met de acupunctuursessies. Dat moest ik u nog even op het hart drukken.”

Dit soort gesprekken laten bij mij een diepe indruk achter. Healing is niet altijd hetzelfde als genezen of van klachten of ziektes af komen. Soms betekent healing met minder pijn, meer rust en een eigen gevoel van waardigheid kunnen overlijden. Daarom heb ik ook totaal niet het idee dat als ik destijds acupuncturist was geweest, dat ik mijn ouders op het eind had kunnen ‘redden’ of genezen. Maar wel dat ik op het gebied van healing wat had kunnen betekenen.

Vroeger bestond de indruk dat kanker vooral genetisch (bepaald) was. Maar nader onderzoek wijst uit de zogenaamde epigenetics een grotere rol spelen. Daaronder valt bijvoorbeeld lifestyle. Daar valt natuurlijk nog genoeg over te adviseren en te leren. Natuurlijk, helaas worden ook mensen getroffen die op het eerste gezicht erg gezond lijken te leven. En ja, er is ook de dooddoener dat ‘mijn rokende overgrootmoeder 96 is geworden’. Maar dat neemt niet weg dat we ‘alles’ wat we met lifestyle kunnen doen ter preventie of voor herstel zouden moeten aangrijpen toch? Denk aan het omgaan met stress maar vooral ook aan stoffen en voeding die we tot ons nemen.

Net als met al mijn interessegebieden binnen de acupunctuur en healing wil ik blijven leren, me blijven ontwikkelen. In kennis en kunde. Om die reden heb ik op het gebied van oncologie onlangs het Internationale jaarprogramma Oncology Acupuncture afgerond. Via een Academie voor Integrative Medicine. Een zowel breed als diepgaand programma op het gebied van oncologie waarin ook kruiden(formules) worden besproken, maar de nadruk ligt op Westerse reguliere geneeskunde en acupunctuur. De deelcursussen binnen het programma worden gegeven door oncologen, researchers en uiteraard docenten op het gebied van Chinese geneeskunde. Kortom vanuit een mooie overlappende expertise.

Hoop

Mensen die mij vanuit de praktijk of in de persoonlijk sfeer kennen zullen beamen dat ik zowel de wonderen van healing omarm als Rotterdamse nuchterheid uitdraag. Vanuit die optiek zag ik onlangs een vrij vertaalde uitspraak van Deepak Chopra MD, waarvan ik de praktische betekenis heb mogen zien: “Geloof de diagnose, maar neem niet zomaar de prognose aan.”

Benadrukkend, ik ben niet van de valse hoop of loze beloftes. Maar mijn hoop op op z’n minst vermindering van lijden is altijd springlevend. En oncologen en artsen zullen niet een heel ander uitgangspunt hebben. Dus wat is er nu mooier dan een samenwerking tussen Oost & West om een zo positief mogelijk resultaat te bewerkstelligen? Of dat nu in een curatief oncologisch traject, een herstelproces of een palliatieve fase is. Met wederzijds vertrouwen en zonder angst of strijd kunnen we samen enorm veel bereiken! En beide werelden staan niet stil qua ontwikkeling dus de toekomst kan alleen maar meer hoop bieden.

Dus mocht u als patiënt een afspraak willen maken of vragen hebben, aarzel vooral niet contact op te nemen. Bespreek het ook gewoon open met uw behandelend arts. Er zouden in dit kader geen geheimen moeten zijn.

En bent u oncoloog of behandelend arts neem ook vooral contact op. Voor zover het uit bovenstaande nog niet mocht blijken, ik werk veel liever samen dan langs elkaar heen. Ook al lijken we uit ogenschijnlijk verschillende werelden te komen, beiden beoefenen we ons vak voor een gezamenlijk doel: De meest optimale zorg kunnen bieden aan de mensen die bij ons komen.